راهکارهای تقویت و ارتقای هوش هیجانی
تقویت هوش هیجانی
هوش هیجانی یک نوع ظرفیت روانی برای معنا بخشی و کاربرد اطلاعات هیجانی است. افراد در این مورد دارای ظرفیتهای متفاوتی هستند. بعضی در حد متوسط و بعضی در حد خوب هستند.
قسمتی از این ظرفیت غریزی است و قسمتی دیگر حاصل آن چیزی است که از تجربهها ناشی میشود. دقیقا همین بخش است که میتوان به وسیله تمرین آن را ارتقا داد.
چگونه می توان هوش هیجانی را افزایش داد
چند توصیه عملی و روشهای موثر برای بهبود و تقویت هوش هیجانی را مرور میکنیم. حتما این تمرینات را به منظور افزایش هوش هیجانیتان انجام دهید.
حالات هیجانی را شناسایی کنید
شامل دو عنصر اصلی است. اول، شناسایی هیجانهای خود و دوم، شناسایی هیجانهای دیگران. موثرترین روش برای تقویت توانایی در شناسایی هیجانها این است که توجه خود نسبت به حالات هیجانی را افزایش دهید.
خود را ارزیابی کنید
از خودتان یک ارزیابی صادقانه به عمل آورید. به هیجانها و تجارب گذشته خود توجه کنید و ببینید چه احساسی نسبت به آنها دارید. حسی که در آن لحظه دارید را یادداشت و بررسی کنید.
در دفعات مختلف هیجانات خود را نظارت کنید
نظارت باعث میشود یاد بگیرید احساس خود را در همان لحظهای که روی میدهد، شناسایی کنید و واکنشهای معقولانه و ارادی از خود نشان دهید.
به هیجانات دیگران دقت کنید
در شناسایی هیجان های دیگران علاوه بر عوامل توجه ضرورت دارد که نشانههای هیجانی دیگران را به طرز صحیح دریابید و حالات هیجانی آنها را دقیقاً حدس بزنید.
در ارزیابی هیجانهای دیگران اطلاعات کافی درباره هیجانها کسب کنید.
درک هیجانها
شبیه به چرا در عبارت «چرا همه عصبانی هستند» میباشد.
خود را به جای افراد بگذارید. به این شکل میتوانید علتها و آثار احساسات آنها را درک کنید.
تنظیم و کنترل هیجان
توانایی تنظیم هیجانها (هم برای هیجانات خود و هم دیگران) برای حفظ روابط اجتماعی بسیار ضروری است. روش های تنظیم هیجانات خود عبارتند از:
به تاخیر انداختن واکنش
یکی از سادهترین روشها برای کنترل هیجان کاستن از سرعت پاسخدهی است. یعنی اندک زمانی فکر کنید تا واکنش مناسب را بیابید و بعد آن را نشان دهید.
استفاده از ارزیابی مجدد شناختی
یعنی تفسیر مجدد موقعیت برای ایجاد حالت هیجانی مناسبتر
توجه و تمرکزتان را به جای دیگری معطوف کنید. با تغییر دادن توجه از مشکل استرسزا به چیزی که شدت و برانگیختگی کمتری دارد.
نشان دادن خشم به شیوه مناسب خشم یکی از هیجان های مشکل ساز است و همیشه باید بتوان آن را کنترل کرد مطمئن باشید با تمرین در تمام موقعیت ها می توانید خشم خود را کنترل کنید
روشهای تنظیم هیجانات دیگران
گوش دادن فعال یعنی توجه به پیام و هیجان هایی که ابراز میشود و تلاش برای درک آنها یعنی توجه به علائم کلامی و غیرکلامی
قدم برداشتن به سوی طرف مقابل میتواند شامل آرام کردن طرف مقابل ترمیم احساسات جریحهدار شده یا جبران خسارت باشد
استفاده موثر از هیجانها
این مورد سخت ترین قسمت است زیرا تمام فنون در زمینه شناسایی درک و تنظیم هیجان ها به استفاده موثر از آنها نیز مربوط میشود
ابراز هیجانهای پنهان
اراائه اطلاعات درباره احساسی که دارید و علت آن میتواند برای دیگران مفید باشد توضیح حالت هیجانی شما به آن ها نشان می دهد که مسئله مورد بحث و خود آنها مهم هستند
برخورد سازنده با تعارض
حل و فصل موفقیت آمیز تعارض یک فرایند چند جانبه است. ارائه صادقانه را برای حل تعارض به طرف مقابل بیان کنید به طور مستقیم به مشکل بپردازید با او همکاری کنید و کنار میآید در طول فرایند حل تعارض حالات هیجانی دیگران را تحت نظارت قرار دهید.
برای افزایش مهارت خودآگاهی تمرینات زیر را انجام دهید
- به تواناییهای خودتان اعتماد کنید
- نقاط ضعف و قوتتان را شناسایی و آنها را بپذیرید
- هیجانهایی که برایتان پیش میآیند را درک کنید
- تاثیر دیگران در حالت هیجانی خود را پیدا کنید
برای افزایش مهارت خود مدیریتی تمرینات زیر را انجام دهید
- در شرایط سخت سعی کنید مسئولیت پذیر باشید
- انعطاف پذیری را تمرین کنید
- وقتی دلسرد و ناامید میشوید، این شرایط را تحمل کنید تا بدون ناراحتی از آن عبور کنید
برای افزایش مهارت آگاهی اجتماعی تمرینات زیر را انجام دهید
- انتقاد پذیری را تمرین کنید
- احساسات دیگران را پیدا کنید و سعی کنید آنها را درک کنید
برای افزایش مهارت مدیریت رابطه تمرینات زیر را انجام دهید
- در وضعیت های دشوار تلاش کنید مستقیماً با دیگران روبرو شوید
- به دیگران نشان دهید آنچه احساس می کنید برایتان مهم است
- سعی کنید به طور موثر و واضح تعارض و مشکلتان را حل کنید
- منظور یا احساس خود را به دیگران توضیح دهید