عوامل موثر بر افزایش و عمیق‌تر شدن یادگیری
عوامل موثر بر یادگیری
علاوه بر سبک یادگیری مناسب (برای مطالعه مقاله سبک یادگیری کلیک کنید) عوامل دیگری بر یادگیری و توانایی مطالعه شما تاثیر می‌گذارند. توانایی شما در تشخیص تأثیرات این عوامل بسیار مهم است. بنابراین می‌فهمید که این آگاهی به یادگیری شما کمک می‌کند یا اینکه به صورت یک مانع عمل می‌کند.
حافظه
حافظه توانایی مغز در نگهداری اندیشه و دانش است. حافظه به کارگیری آنچه که در مغز ذخیره شده را آسان می‌کند. بنابراین می‌توان اطلاعات ذخیره شده در مغز را به خاطر آورد و در زمان حال از آن‌ها استفاده کرد.
حافظه اساس یادگیری است و بدون آن یادگیری غیر ممکن است. حافظه یادآوری یا بازپس‌گیری اطلاعات ذخیره شده را ممکن می‌کند. حافظه عهده‌دار تشخیص مطالب و اطلاعاتی است که در گذشته با آن‌ها روبرو شده‌اید.
هر وقت به کمک حافظه نیاز باشد، حافظه فرد قادر است بیشترین اطلاعات را به یاد آورد. حافظه یادآوری‌هایی که یادآوری مفاهیم نام‌ها، تئوری‌ها را از فرد بخواهند تست حافظه نام دارند.
یادآوری و بازشناسی با هم تفاوت دارند. بازشناسی زمانی رخ می‌دهد که شخص مطالبی را که قبلاً به او ارائه داده‌اند، تشخیص می‌دهد. آزمون‌های تستی در واقع تست بازشناسی هستند.
انواع حافظه
حافظه انواع مختلفی دارد: کوتاه مدت و بلند مدت. حافظه حسی برای یادآوری اطلاعات بعد از چند لحظه است. مثل مناظری که در هنگام حرکت با اتوبوس یا ماشین از جلوی چشم شما می‌گذرند.
حافظه کوتاه‌مدت
حافظه کوتاه مدت توانایی یادآوری اطلاعات تا زمانی است که آن‌ها را لازم داریم. مثل شکل دادن به کاری یا دنبال کردن یک رشته فکر. مثالی که در حافظه کوتاه مدت می‌توان آورد، حفظ یک شماره تلفن در مدت زمان شماره‌گیری تا زمان ثبت در دفترچه تلفن است.
با این همه اگر در این بین کار دیگری پیش بیاید و رشته افکار شما قطع شود، شماره را اشتباه می‌گیرید و آن را از بین می‌برید. حافظه کوتاه مدت محدود است و حجم کمی از اطلاعات را در یک زمان حفظ می‌کند.
حافظه بلند مدت
حافظه بلند مدت نسبتاً پایدار است. بسیاری از ما بخش حافظه کوتاه مدت را بیشتر به کار می‌بریم. در صورت تکرار و تمرین، اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت منتقل می‌شوند.
تمرین یعنی تکرار مکرر اطلاعات تا زمانی که به حافظه بلند مدت منتقل شوند. اگر تمرین نباشد، اطلاعات به سرعت فراموش می‌شوند. فراموشی به قابلیت و ظرفیت حافظه کوتاه مدت مربوط است. به این ترتیب که با ورود اطلاعات جدید، اطلاعات قبلی پاک می‌شوند.
حفظ و یادآوری اطلاعات از مدت طولانی حداقل یک ماه و یا یک عمر در حافظه بلند مدت صورت می‌گیرد.
چگونگی کارکرد حافظه
حافظه را می‌توان از طریق برقراری ارتباط و یادآوری اطلاعات تقویت کرد. به عنوان مثال بیشتر افراد بخش‌های حافظه‌های مختلف دارند. به این معنی که هر بخش از حافظه مسئول نگهداری یک سری از اطلاعات خاص مثل به یادسپاری صداها، منظره‌ها، تصاویر و یا بوها می‌باشد که هرکدام خاطره‌ای نزد فرد دارند.
برخی از این‌ها بسیار دلنشین هستند. مثل بوی عطر کیک که یادآور هوای عید و مهمانی است. اطلاعات ذخیره شده در حافظه بلند مدت در مدت‌های طولانی محفوظ می‌ماند؛ اما این محفوظ ماندن اطلاعات به معنای در دسترس بودن آن‌ها نیست.
مثلاً پس از مدتی طولانی شخصی را ملاقات می‌کنید. او را می‌شناسید اما نمی‌توانید نام او را به خاطر بیاورید. به عبارت دیگر نتوانسته‌اید به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنید.
ارتباط بین بخش‌های حافظه
در زمان مطالعه خصوصاً مطالعه برای امتحان اگر به شکل هدفمند تکنیک برقراری ارتباط بین بخش‌های حافظه را به کار ببرید، متوجه می‌شوید که این امر در تقویت حافظه بسیار به شما کمک می‌کند. اطلاعاتی که از این طریق ذخیره می‌شود، نه تنها محفوظ می‌ماند بلکه قابل دسترسی هم خواهد بود.
شرایط یادگیری
همانطور که توانایی شخصی در انتقال اطلاعات به حافظه بلند مدت موثر است. شرایطی که در آن عمل انتقال را انجام می‌دهید، یعنی زمان و مکان مطالعه نیز در کارایی مطالعه و انتقال اطلاعات حافظه دراز مدت موثر است. بسته به مکانی که برای مطالعه انتخاب می‌کنید، مثل اتاق خواب، آشپزخانه، کتابخانه و یا هر جای دیگری باید اطمینان داشته باشید که فضای کافی برای کار کردن دارید.
می‌توانید با اعضای خانواده یا دوستان‌تان مشورت کنید تا فضای مناسبی برای مطالعه پیدا کنید. فکر می‌کنید محیط مطلوب شما باید چگونه جایی باشد؟ محیطی که در آن سکوت مطلق باشد یا جایی که در آن موسیقی پخش می‌شود؟
برچسبی روی در اتاق مطالعه تان بچسبانید و روی آن بنویسید لطفاً مزاحم نشوید. چرا که نباید در هنگام مطالعه رشته افکارتان از هم گسسته شود. لازم نیست که میز شما آنقدر بزرگ باشد که جای کافی برای کتاب کلاسور کاغذ مداد خودکار و غیره وجود داشته باشد، در حالی که می‌توانید از میزهای کوتاه هم برای گذاشتن کتاب ها و کاغذ های‌تان استفاده کنید؛ اما دقت کنید که نباید روی زمین دراز بکشید. میز تحریر میز معمولی وسیله خوبی است و شما را به خواندن تشویق می‌کند.
فراهم کردن مقدمات مطالعه
قبل از شروع به مطالعه اطمینان حاصل کنید که آنچه که برای مطالعه لازم دارید در دسترس شما هست. چرا که در این صورت دیگر لازم نیست برای آوردن وسیله مطالعه‌تان را قطع کنید و حالت تمرکز و دقت در مطالعه را از دست بدهید.
صندلی شما باید راحت باشد تا بتوانید ساعت‌های طولانی روی آن بنشینید. ارتفاع آن باید مناسب و قابل تنظیم باشد تا از خستگی کمر شما جلوگیری کند. در هنگام نشستن روی صندلی راحت بوده و در وضعیت متعادل و خوبی قرار بگیرید.
داشتن یک صندلی قابل تنظیم می تواند مفید باشد. به کمک این صندلی می‌توانید مطابق با ارتفاع میز تحریر، میز کامپیوتر یا میز معمولی ارتفاع صندلی را تنظیم کنید.
در اتاق باید نور به قدر کافی وجود داشته باشد. و سطح میزی که از آن استفاده می‌کنید به مقدار کافی روشن باشد. علاوه بر چراغ اتاق، وجود یک چراغ مطالعه نیز ضروری است؛ زیرا به این طریق نور مستقیم روی صفحه کتاب می‌تابد و سایه روی صفحه مورد نظر نمی‌افتد. اتاق مطالعه باید تهویه مطبوع داشته باشد. هوای اتاق نباید آنقدر گرم باشد که احساس خواب‌آلودگی کنید و نه آنقدر سرد باشد که مطالعه را سخت کند.
