مطالعه و آمادگی برای یادگیری در سال تحصیلی، نیازمند استفاده از اصولیترین روش مطالعه میباشد ؛ که فراگیری و اجرای آن، قدرت یادگیری دانشآموزان را افزایش داده و از روشهای ضروری برای موفقیت تحصیلی به شمار می رود.
درس خواندن و مطالعه کردن نیازمند اصول و روش مطالعه موثر است. آیا تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که برای مطالعه از چه روشی استفاده میکنید. یکی از دغدغههای همیشگی دانشآموزان این است که چرا با وجود اینکه سؤالات کنکور از کتابهای درسی طرح میشود ولی بیشتر سؤالات را به راحتی و بعضاً در نگاه اول نمیشود پاسخ داد؟!
واقعیت این است که در طی سالهای اخیر سؤالات به صورت عمیق و وسیع طرح میشود یعنی از هر سهپایه و به صورت ترکیبی. با این اوصاف روش مطالعه و خواندناهمیت زیادی دارد. روش مطالعه دارای سطوح مختلفی است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد :
اولین سطح مطالعه که میتوان در روش مطالعه موثر به آن اشاره کرد ، سطح خواندن به صورت سطحیو تندخوانیاست یعنی تمام مطالب فصل را مرور میکنید. و از موضوع کلی درس مطلع میشوید. در این سطح شما نسبت به موضوع و آگاه شدن از آن کنجکاو می شوید. به عنوان مثال فصل گوارش در زیست دهم چهار گفتار دارد، گفتار اول درباره ورود مواد به یاخته و خروج از آن، انواع بافت و ...پس عناوین، تیترها، شکلها و ... را سطحی میخوانید. توصیه میشود در این سطح از روش مطالعه برای خود سوالگذاری کنید تا در یادگیری شما کاملتر و عمیقتر صورت گیرد. پیشخوانی و پیشمطالعه یکی از مراحل روش مطالعه PQ5R می باشد.
دومین سطح مطالعه در روش مطالعه موثر، نفوذبهعمقمطلب است و باید به جزییات پرداخت.در این سطح مطالعه متن کتاب و جزوه دبیر با توجه به جزئیات مدنظر است. باید سعی شود مطالب را یاد بگیرید و بتوانید آن ها را به راحتی به خاطر سپارید. مثلاً چند نوع بافت وجود دارد و هر کدام چه ویژگیهایی دارند؟ بافت ماهیچهای چند نوع است؟ و ... در این مرحله میتوانید خلاصهنویسی کنید. از ویژگيهاي خلاصهنويسي ميتوان به كم حجم بودن، جامع بودن و.... اشاره كرد.
در نهایت در سومین سطح خواندن باید از کتابهای کمک درسی و تستی پیرامون موضوعات کمک گرفت؛ اگر هنوز ابهامي در يادگيري مطالب داريد، ميتوانيد از درسنامهها كمك بگيريد. با انواع سوالات در سطوح مختلف آشنا شويد. ديدگاه هاي مختلف طراحان را بررسي كنيد. سؤالات ترکیبی را شناسایی کنيد؛ پاسخها را طبقهبندی و مباحث را تحلیل کنيد. مراقب استفاده از پاسخنامه تشريحي باشيد، چرا كه بايد كاملا كنترل شده به سراغ آن برويد. البته قابل ذكر است كه در روش مطالعه هر درس تناسب هر سطح ميتواند متفاوت باشد. مثلاً فصول گیاهی در زیست، مبحث تابع در ریاضی و ... که به صورت دنبالهدار در هر سه پایه ارائه شده است و باید تعریف، انواع و ویژگیهای تابع و .... را بدانید.
در این مرحله میتوانید نکات مهم و کلیدی پاسخ تشریحی را در خلاصههایتان اضافه کنید.